هیدروکسید سدیم (NaOH)
۱. نماد شیمیایی
هیدروکسید سدیم با نماد شیمیایی **NaOH** شناخته میشود. این ترکیب شامل یک اتم سدیم (Na)، یک اتم اکسیژن (O) و یک اتم هیدروژن (H) است.
۲. ویژگیهای فیزیکی
- حالت فیزیکی: هیدروکسید سدیم معمولاً به صورت کریستالهای سفید رنگ یا پودر موجود است.
- بوی: بدون بو.
- چگالی: چگالی آن حدود ۲.۱۳ گرم بر سانتیمتر مکعب است.
- نقطه ذوب: حدود ۳۱۸ درجه سانتیگراد.
- نقطه جوش: حدود ۱۳۸۰ درجه سانتیگراد.
۳. ویژگیهای شیمیایی
- باز قوی: هیدروکسید سدیم یک باز قوی است که در آب به طور کامل یونیزه میشود و یونهای سدیم (Na⁺) و هیدروکسید (OH⁻) آزاد میکند.
- واکنش با اسیدها: با اسیدها واکنش میدهد و نمکها و آب تولید میکند (واکنش خنثیسازی).
- خورندگی: بسیار خورنده است و میتواند به بافتهای زنده آسیب برساند.
۴. تولید
هیدروکسید سدیم به طور صنعتی از طریق الکترولیز نمک طعام (NaCl) در آب تولید میشود. این فرآیند به تولید سدیم، گاز کلر و هیدروکسید سدیم منجر میشود.
۵. کاربردها
- صنعت شیمیایی: به عنوان ماده اولیه در تولید مواد شیمیایی مختلف، از جمله صابون، کاغذ و رنگها.
- تصفیه آب: برای تنظیم pH آب و حذف آلایندهها.
- صنعت غذایی: در فرآیندهای تهیه غذا، مانند پوست کندن میوهها و سبزیجات.
- تمیزکنندهها: در تولید مواد تمیزکننده خانگی و صنعتی، به ویژه برای از بین بردن چربیها و رسوبات.
- پالایش نفت: در فرآیندهای پالایش نفت و تولید سوخت.
۶. ایمنی و خطرات
- خورندگی: هیدروکسید سدیم بسیار خورنده است و میتواند به پوست، چشمها و بافتهای داخلی آسیب برساند.
- تحریککننده: بخارهای آن میتوانند مجاری تنفسی را تحریک کنند.
- نگهداری: باید در ظروف مقاوم به خوردگی و در محیطهای خشک و خنک نگهداری شود.
۷. نتیجهگیری
هیدروکسید سدیم یکی از مهمترین و پرکاربردترین ترکیبات شیمیایی است که در صنایع مختلف به کار میرود. شناخت ویژگیها و کاربردهای آن به ما کمک میکند تا از این ماده به شیوهای ایمن و مؤثر استفاده کنیم.